بسیاری افراد فکر می کنند مدیریت و رهبری دو سمت یکسان هستند که در واقع اینطور نیست. هنوز بسیاری از کسب و کارهای سنتی به شناخت درستی از تفاوت مدیر و رهبر نرسیده اند و همین امر موجب شده است که این سازمان ها با مشکلات بزرگی مواجه شوند.
در این مطلب از سایت روانکده تعریف دقیقی از مدیر و رهبر ارائه می دهیم و شما را با تمایزهای مدیریت و رهبری آشنا کرده و در ادامه بررسی می کنیم که کدام یک بر دیگری برتری دارد و بهتر است مدیر باشیم یا رهبر؟
فهرست مطالب
مدیر کیست؟
مدیر فردی متخصص می باشد که مسئولیت دارد سازمان تحت مدیریت خود را به نتایج و اهداف تعیین شده برساند و برای تحقق این امر کارمندانی کارآمد را استخدام می کند و کنترل می کند که عملکرد آنها مطابق قوانین سازمان باشد؛ همچنین یک مدیر وظیفه بودجه بندی و حل چالش ها و مشکلات پیش رو را بر عهده دارد.
مطلب مرتبط: چرا داشتن عزت نفس مهم است؟
رهبر کیست؟
رهبر فردی تأثیرگذار، خلاق و کاریزماتیک می باشد که در سازمان ها فارق از جایگاه و عنوانی که دارد؛ نیروی انسانی را پیرو خود می کند و با الهام بخشی و ابتکار عمل افراد سازمان را به سوی چشم اندازهای جدید و تغییرات مثبت فردی و در نهایت پیشرفت سازمان تشویق می کند.
تفاوت های مدیر و رهبر
اگر بخواهیم صادق باشیم در عمل متمایز کردن مدیر و رهبر کار آسانی نیست و ما برای شفاف سازی این موضوع ۱۱ تفاوت کلیدی مدیر و رهبر را در ادامه بیان می کنیم:
- رهبر چشم اندازی از آینده و اهداف ممکن ترسیم می کند و مربی و الهام بخش پیروانش برای تحقق آن اهداف و آینده در واقعیت می باشد؛ اما مدیر هدف ها را تعیین کرده و به کارکنان ابلاغ می کند و شرایط و عملکرد افراد را برای دستیابی به اهداف سازمان هدایت و کنترل می کند.
- رهبر از تغییر استقبال می کند و ریسک پذیر است و همیشه به دنبال نوآوری و بهبود شرایط می باشد؛ اما مدیر وظایف مشخص شده ای دارد و پیگیر است که همه چیز طبق رویه جلو برود و ریسک تغییر و نوآوری را نمی پذیرد و به دنبال ثبات می باشد.
- رهبر افراد را به ایده های جدید و تفکرات خارج از قوانین و چارچوب تشویق می کند؛ اما تمرکز مدیر روی عملکرد صحیح و منطبق بر قوانین کارکنان می باشد.
- رهبر روی توانمند سازی تیم تمرکز دارد؛ ولی مدیر روی بهینه اجرا شدن فرآیند کار تأکید دارد.
- مدیر فردی کاملا خودآگاه است و تلاش میکند برند شخصی و منحصر به فرد خود را ایجاد کند؛ اما اغلب مدیران سبک منحصر به فردی برای خود ندارند و از رقبای خود ایده می گیرند و از آنها تقلید می کنند.
- رهبران اهداف بلند مدت و دور از ذهنی دارند و با انگیزه تمام و بدون چشم داشت از دیگران برای دستیابی به آن اهداف تلاش می کنند؛ ولی مدیران روی اهداف کوتاه مدت تعیین شده و مسئولیت خود متمرکز می شوند و به دنبال تقدیر و ترفیع هستند
مطلب مرتبط: چگونه می توانیم عزت نفس خود را حفظ کنیم؟
- رهبران همیشه به دنبال یادگیری، رشد و توسعه دانش و مهارت های خود هستند؛ اما مدیران روی مهارت هایی که از قبل دارند پافشاری می کنند و با همان دانش و مهارت به مسیر خود ادامه می دهند.
- رهبر به دنبال ایجاد روابط انسانی و جلب اعتماد و وفاداری افرادی است که در مسیر دستیابی به چشم اندازهایش در کنار او هستند؛ اما مدیر با کارکنانش رفتاری ساختارمند و سیستماتیک دارد و آنها را برای دستیابی به اهداف سازمان کنترل می کند.
بیشتر بخوانید: تاثیر استرس بر مغز
- رابطه انسانی و احترام متقابل بین رهبر و کارکنان موجب می شود افراد طرفدار و هوادار رهبر خود باشند و از او دفاع نمایند و به همین دلیل رهبر از اعتبار برخوردار است؛ اما مدیر فردی است که دستور می دهد و کارمندان از او اطاعت می کنند و به دنبال کسب رضایت مدیر هستند.
- رهبر کنش گرا می باشد و با روحیه انطباق پذیر خود؛ زیردستانش را در موقعیت های سخت و تنگناها به درستی هدایت می کند؛ اما مدیر واکنش گرا می باشد و ممکن است با هر تغییر و مشکل کوچکی که پیش می آید ابتکار عمل را از دست بدهد و با واکنش نامناسب سیستم را به نابودی بکشاند.
- رهبر به عنوان فردی ایده پرداز افراد خود را به تفکر آزاد و ایده پردازی تشویق می کند؛ اما مدیر وظیفه دارد ایده های محوله را اجرا کند و اگر فردی قانون شکنی کرده و از مسیر تعیین شده منحرف شود او را به مسیر بازگرداند.
«یک مدیر نالایق باعث می شود سازمان با مشکلات بزرگی همچون ضررهای مالی و بحران منابع انسانی روبرو شود.»
رهبر باشیم یا مدیر؟
اکنون که با مفاهیم رهبری و مدیریت به طور عمیق آشنا شدید؛ شاید بپرسید که رهبری بهتر است یا مدیریت؟ واقعیت این است که رهبری و مدیریت مکمل یکدیگرند و اگر می خواهید تیم و سازمان خود را به بهترین نحو هدایت کنید باید تلفیقی از رهبر و مدیر باشید؛ اما ایجاد تعادل بین رهبری و مدیریت کار ساده ای نیست؛ چون باید بلد باشید چه زمانی تیم شما نیاز به مدیریت دارد و چه زمانی باید رهبری کنید! همچنین می توانید سازمان و تیم خود را با دو عضو رهبر و مدیر مجهز کنید.
مطلب مرتبط: چگونه اعتماد به نفس دانش آموزم را بالا ببرم؟
نبود هر کدام از این دو نقش؛ عملکرد شرکت ها را با اختلال مواجه می کند؛ به طوری که فقدان مدیر موجب می شود سازمان انسجام و نظم خود را از دست داده و از مسیر انجام وظایف و رسیدن به اهداف دور شود و از طرفی فقدان رهبر موجب می شود تیمی ناامید و بی انگیزه داشته باشید و به دلیل عدم تحول و نداشتن قدرت رقابت با رقبا به تدریج دچار رکود شوید.
لذا رهبری و مدیریت هیچ کدام بر دیگری برتری ندارند و هر سازمان و تیمی که به دنبال عملکرد قوی و موفقیت می باشد هم به رهبر و هم به مدیر نیاز دارد.
کلام آخر
در این مقاله با دو واژه رهبری و مدیریت آشنا شدید و تفاوت های اصلی آنها را آموختید. پیشنهاد ما این است که برای داشتن بهترین کارایی و عملکرد؛ مدیران ویژگی های رهبری را در خود توسعه دهند و رهبران رفتارهای مدیریتی را بیاموزند.
مقاله کامل و جامعی بود ممنون از شما