برای اینکه بتوانیم ارتباط کلامی موثرتری برقرار کنیم باید لحن مناسبی داشته باشیم. با بهبود لحن در فن بیان می‌توانیم اعتماد ایجاد کنیم و تعامل پایداری با مخاطبان خود داشته باشیم. در این مقاله از روانکده قصد داریم به شما بیاموزیم که چگونه می‌توانید لحن مناسبی داشته باشید.
فهرست مطالب
تعریف لحن
لحن به معنای نحوه بیان مطالب می‌باشد و به محتوا معنا می‌دهد. لحن ابزاری است که گوینده سخن با استفاده از آن احساس خود را به مخاطبش انتقال می‌دهد.
حتی یک کودک سه ساله می‌تواند نشانه ای از خشم، ترس، غم یا هیجان را از لحن گفتار ما تشخیص دهد!
چرا لحن مهم است؟
اکثر افراد به اهمیت لحن توجهی ندارند؛ درحالی که لحن بیان شما؛ جنبه‌ای از معنای واقعی مکالمات شما را آشکار می‌کند.
«فقط چیزی که می‌گویید مهم نیست؛ نحوه بیان شماست که برایتان اعتبار و توجه جلب می‌کند!»
در نظریه ای معتبر از آلبرت محرابیان استاد روانشناسی؛ ارتباط موفق از سه پایه تشکیل می‌شود:
- کلماتی که استفاده می کنید (7 درصد)
- لحن شما (38 درصد)
- زبان بدن شما (55 درصد)
پتانسیل لحن به حدی بالاست که اگر مخاطب بین جملاتی که بیان می‌کنید و احساسی که از لحن شما دریافت می‌کند؛ دچار تضاد و تناقض شود؛ احساسی که به او انتقال داده اید را می‌پذیرد!
لحن یکی از قوی‌ترین راه‌ها برای نشان دادن هویت فردی و سازمانی می‌باشد و از طریق آن می‌توان حس اعتماد و اطمینان در مخاطب ایجاد کرد؛ به طوری که او متقاعد شود کاری را که شما می‌خواهید انجام دهد. در بیشتر مواقع؛ ما فردی را بخاطر لحن او و احساسی که به ما منتقل می‌کند دوست داریم!
مطلب مرتبط:
تکنیک های ارتباط چشمی در سخنرانی
انواع لحن
لحن واضح و شفاف بخش مهمی از استراتژی هر نوع محتوا و مطلب می‌باشد. برای اینکه بتوانید مفهوم و تصویر کلی محتوا و صحبت‌های خود را در داستان، شعر، سخنرانی، گفتگو و … به درستی منتقل کنید؛ باید لحن متناسبی داشته باشید.
البته در این میان شناخت جنس صدا نیز اهمیت دارد و در لحن خود باید جنس صدایتان را در نظر بگیرید؛ چون هر جنس صدایی برای هر نوع لحنی مناسب نمی‌باشد!
نوع لحنی که در هر مورد استفاده می کنید؛ به عوامل مختلفی مانند موضوع و سطح رسمیت بستگی دارد و باید با آنها همخوانی داشته باشد. چند نمونه از انواع مختلف لحن عبارتند از:
- لحن رسمی
- لحن غیر رسمی
- لحن طنز
- لحن جدی
- لحن خوش بینانه
- لحن انگیزشی
- لحن محترمانه
- لحن قاطعانه
- لحن عاشقانه و …
نحوه بهبود لحن
تمرینات زیادی وجود دارند که از طریق انجام آنها می‌توانید لحن مناسب و سازگار با تن صدا و ارزش‌های خود را بهبود بدهید و به کار بگیرید. برخی از ترفندهای یافتن لحن مناسب برای برقراری ارتباط موثر و انتقال مناسب پیام‌ها و منظورمان به دیگران؛ روش‌های زیر می‌باشند:
بیشتر بخوانید: تاثیر استرس بر مغز
- صدای خود را ضبط کنید و گوش دهید
بهترین راه برای ارزیابی لحن گفتاری خودتان این است که در یک مکالمه حضوری یا تلفنی و یا سخنرانی صدای خود را ضبط کرده و آن را مرور کنید. به نحوه ای که بر کلمات تأکید می‌کنید گوش دهید. آیا حس طبیعی دارد؟ اگر قسمت‌های خاصی طبیعی به نظر نمی‌رسند؛ روی آنها کار کنید. اگر جلوی جمعیت تمرین می‌کنید؛ می توانید از واکنش‌های مخاطبین نیز بازخورد بگیرید.
- به صدای سرتان گوش دهید
یک مکان آرام پیدا کنید و مطمئن شوید هیچ مزاحمتی نداشته باشید. سپس با خود صحبت کنید یا متن سخنرانی خود را بخوانید و همزمان به صدای ذهن خود گوش دهید. به ریتم ها و لحن هایی که به طور طبیعی وقتی مطالب را در ذهن خود تحویل می دهید توجه کنید. توجه داشته باشید که چگونه به نظر می رسد و به طور طبیعی روی کدام کلمات تأکید می کنید.
- اجازه دهید شخص دیگری متن سخنرانی‌تان را با صدای بلند بخواند
وقتی به صحبت های شخص دیگری گوش می دهید که مطالب شما را مرور می کند؛ به نحوه بیان کلمات و عبارات خاص با استفاده از لحن های خاص توجه کنید. از احساسی که با شنیدن سخنان خود توسط فردی دیگری به شما منتقل خواهد شد؛ تعجب خواهید کرد.
- در مقابل یک گروه تمرین کنید
واکنش‌های جمعی می‌تواند در مورد سخنرانی تان به شما بگوید که چیزهایی که فکر می کنید خنده دار هستند ممکن است خنده دار به نظر نرسند؛ در حالی که چیزهایی که برای خنده دار بودن در نظر گرفته نشده اند باعث می شوند که جمعیت با صدای بلند بخندند! با بازخورد دقیقی که از این روش به دست آورده اید می‌توانید لحن خود را بهبود دهید.
- تناژ صدای خود را بشناسید
اکثر ما تناژ صدای خود را نمی‌شناسیم؛ زیرا به صدای خودمان عادت کرده‌ایم و متوجه تفاوت‌هایش نمی‌شویم. وقتی تمرین اول را انجام دهید متوجه می‌شوید که چه تناژ صدایی دارید.
مثلا ممکن است ناخودآگاه از تونالیته پرسشگر یا تونالیته دستوری استفاده کنید که لحن مناسبی برای پیام یا مخاطب شما نیست. تونالیته سوال برانگیز باعث ایجاد عدم اطمینان می شود و اقتدار شما را در ارتباطات از بین می برد. تونالیته دستوری نیز اقتدار شما را نشان می‌دهد اما ممکن است دافعه ایجاد کند.
هر دوی این تونالیته‌ها می‌توانند مفید باشند، اما باید کنترل شوند و به آهنگ صدای معمولی شما تبدیل نشوند، زیرا وقت اضافه می‌توانند حضور شما را شکل داده و محدود کنند و بر درک دیگران از شما تأثیر بگذارند. کیفیت تونال شما نباید شما را محدود یا گیر کند. شما باید توانایی دسترسی به تونالیته های متنوع برای گفتگوها و مخاطبان متفاوت را داشته باشید.
- با صدای خود بازی کنید
یک مکان خصوصی پیدا کنید و به عنوان مثال عروسک مورد علاقه خود را بیرون بیاورید؛ او را بنشانید و شروع به صحبت با او کنید و صدا و لحن خود را تغییر دهید!
داشتن توانایی دسترسی به تونالیته‌های متنوع در صدایتان می‌تواند به شما اجازه دهد در موقعیت‌های مختلف با مخاطبان مختلف ارتباط عمیق‌تری برقرار کنید.
دانستن اینکه چه لحنی برای چه پیامی مناسب است؛ یک هنر برای ارتباط قدرتمند است.
مطلب مرتبط:
چگونه افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنیم؟
کلام آخر
داشتن لحن مناسب یکی از بخشهای مهم مهارت فن بیان در برقراری ارتباط موثر می‌باشد. لحن ابزار مهمی است که بر نحوه تأثیرگذاری شما بر دیگران و اعتقاد آنها در مورد شما تأثیر می گذارد. همچنان که خود ما وقتی به صحبت های شخصی گوش می دهیم؛ بلافاصله ادراکی ناخودآگاه در مورد کل زندگی و شخصیت او در ذهنمان شکل می‌گیرد.
با این مطلبتون به صورت کامل فهمیدم پذیرش جویی چیه ممنون از شما